Is stress altijd slecht?

Nee, zeker niet. Stress hoort bij het leven. Stressgevoelens hebben een signaalfunctie. Ze vertellen ons dat er iets op het spel staat. Ze brengen ons lichaam in een staat van paraatheid. Gevoelens van honger, pijn en vermoeidheid nemen af en je focus en productiviteit nemen toe. Je energiereserves worden aangesproken. Dit is handig in een overlevingssituatie of wanneer je tijdelijk op de toppen van je kunnen wilt presteren.

Stress wordt pas een probleem als stressmomenten veel voorkomen en lang aanhouden, zonder dat daar voldoende hersteltijd en ontspanning tegenover staat. Er ontstaat dan chronische stress. Dit gaat ten koste van je fysieke, mentale en emotionele gezondheid, en kan uiteindelijk leiden tot uitval als gevolg van een burn-out.

Het probleem met chronische stress

Pas als de spanning in ons lichaam blijft, en deze niet wordt afgewisseld met hersteltijd, ontstaan klachten. We spreken van chronische stress als gedurende langere tijd de draaglast groter is dan de draagkracht.

Vaak is er bij chronische stress sprake van een combinatie van stress en belasting op het werk- en de privésfeer. Er is onvoldoende ruimte om bij te tanken en er wordt te lang een beroep gedaan op je reserves.

Stress is niet het probleem, maar gebrek aan voldoende herstel.

Per persoon verschillend

Stress ontstaat wanneer de eisen die een situatie aan je stelt en de middelen die je hebt om aan die situatie het hoofd te bieden uit balans zijn. De mate waarin je stress ervaart wordt dus niet alleen bepaald door de situatie, het hangt ook af van de persoon. Er zijn grote persoonlijke verschillen in de beleving van stress. Wat voor de een heel stressvol kan zijn, is voor een ander de normale gang van zaken.

Vergelijk jezelf dan ook niet met anderen, maar leer je eigen stresssysteem kennen. De triggers, de symptomen én de remedie. Een coach kan je daarbij helpen.

Een kwestie van gewenning

Er wordt weleens gezegd dat stressklachten zo vaag zijn dat je ze moeilijk herkent. In werkelijkheid gaan de alarmbellen aan alle kanten af, op lichamelijk, emotioneel, mentaal en gedragsmatig vlak. De reden dat we ze niet altijd herkennen is dat er gewenning optreedt. Je spanningsklachten worden het nieuwe normaal.

Bovendien is een van de gevolgen van stress dat er tunnelvisie optreedt. Er is sprake van blikvernauwing waardoor je zelf vaak niet meer door hebt hoezeer je onder stress staat. Vaak krijg je het pas door als er lichamelijke klachten ontstaan of wanneer mensen uit je omgeving je erop wijzen.

Veelvoorkomende signalen

Doorgaans zijn de eerste tekenen van chronische stress: verlies van concentratie en vergeetachtigheid. Je gaat meer fouten maken, je krijgt moeite om beslissingen te nemen en om hoofd- van bijzaken van elkaar te onderscheiden. Ook stemmingswisselingen en een kort lontje worden vaak genoemd.

Fysiek is er vaak sprake van vermoeidheid, slapeloosheid en een onrustig of opgejaagd gevoel. Veel mensen merken bij stress dat ze klachten krijgen als hoofdpijn, een stijve nek of buikpijn.

Ook in gedrag zie je stressklachten terug, zoals minder puf hebben om iets aan te pakken, geen energie meer hebben voor sociale contacten, sneller geïrriteerd raken, meer gaan snoepen, roken of drinken, of vluchten in werk. Bij aanhoudende vermoeidheid en stressklachten is het verstandig een bezoek aan de huisarts te brengen.

Heb jij de indruk dat je last hebt van (chronische) stress? De coaches van MentaVitalis zitten 24/7 klaar om met jou samen naar de oorzaak en oplossing te zoeken. Aarzel niet om contact op te nemen. We zijn er graag voor je.